Ovih dana završena je ponovna izgradnja Aladža džamije u Foči. Aladža je zasigurno najvredniji krunski dragulj čiju je potpunu rekonstrukciju realizirala Vakufska direkcija u saradnji sa Generalnom direkcijom vakufa Republike Turske. Nemali broj je projekata čija vrijednost premašuje vrijednost njene rekonstrukcije ali ni jedan nema i neće imati, historijsku, arhitektonsku, kulturnu, vjersku i emocionalnu vrijednost kao Aladža džamija u Foči.
Upravo iz ovih razloga velika je zahvalnost Generalnoj direkciji vakufa Republike Turske što je uprkos mnogobrojnim birokratskim preprekama smogla snage i načina da učestvuje sa nama u obnovi i ponovnoj izgradnji u agresiji porušenih vjerskih i vakufskih objekata.
Aktivna saradnja dvije vakufske direkcije započela je 2010. godine prilikom posjete direktora Vakufske direkcije dr. Senaida Zajimovića Generalnoj direkciji vakufa Republike Turske
Konkretan rezultat ove posjete bilo je potpisivanje protokola o sakupljanju arhivske građe o vakufima iz osmanskog perioda. Ubrzo je uslijedio projekt obnove Isa begovog hamama u Sarajevu, a nakon njega i potpisivanja protokola o ponovnoj izgradnji Aladža džamije 10. marta 2014. godine. Do sada je potpisana realizacija za devetnaest projekata ukupne vrijednosti preko 50 miliona KM.
U realizaciji Aladža džamije posebna zahvalnost pripada direktoru Generalne direkcije vakufa Republike Turske, dr. Adnanu Ertemu, njegovim pomoćnicima Ali Hurati, Davudu Gazi Benliju i Suadu Giraju koji su u okviru svojih mogućnosti doprinijeli završetku istih.
Ovom prilikom želimo da istaknemo osvjedočenog prijatelja Vakufske direkcije i bivšeg uposlenika Generalne direkcije vakufa Republike Turske Davuda Gazi Benlija koji je u onom presudnom vremenu za ponovnu izgradnju Aladža džamije obnašao funkciju šefa Odjela za međunarodnu saradnju i vanjske poslove. Mnogo je prijatelja i političara koji su obećavali pomoć u ponovnoj izgradnji srušene Aladža džamije. Mnogo je i onih koji su nam pružali samo moralnu podršku. Davud Gazi Benli je priču o srušenoj Aladža džamiji predočio našem osvjedočenom prijatelju dr. Adnanu Ertemu koji je prihvatio cjelokupni projekat ponovne izgradnje Aladža džamije. Tek nakon toga obnova fočanske ljepotice dobila je svoje konkretne konture. Nakon mnogo nesebičnog truda i zalaganja uposlenika ovog odjela pripremljen je protokol koji je krunisan svečanim potpisivanjem 10.03. 2014. godine.
Ovom prilikom podsjećamo se na sve učesnike u projektu ponovne izgradnje Aladža džamije u Foči.
Početak radova na projektovanju historijske rekonstrukcije objekta urađen je nakon značajnih donacija od strane ISAR Vakufa Republika Turska i Fonda američkih ambasadora za kulturno naslijeđe.
IRCICA je napravila projekat postojećeg stanja, a autor projekta restauracije je mr. Aida Idrizbegović Zgonić d.i.a.
Autor projekta rekonstrukcije je preduzeće Delta-Z Infinitinet d.o.o. Mostar
Voditelj projekta: Prof.dr AMIR PAŠIĆ d.i.a.
Odgovorni projektanti:
Arhitektura: mr. AIDA IDRIZBEGOVIĆ ZGONIĆ d.i.a.
Konstrukcija: ALIJA ŠUNJE d.i.g.
Elektroinstalacije: DŽEVAD MAHMUTOVIĆ d.i.e.
Saradnici: AIDA MURTIĆ cand.arh i ARIJANA PAŠIĆ d.i.a.
Nadležni entitetski organi Republike Srpske u rekordnom roku tokom 2009. godine izdali su:
Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog naslijeđa, Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske izdaje Saglasnost na Glavni projekat rehabilitacije Aladža džamije u Foči pod brojem 07/1.30/624-727/09
Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske izdaje Rješenje kojim se odobrava Islamskoj zajednici u Bosni i Hercegovini, Medžlisu Islamske Zajednice u Foči, rehabilitacija vjerskog objekta Aladža džamija u Foči pod brojem 15-361-380/9
Za stručni nadzor nad izgradnjom objekta imenovano je preduzeće Arhiplus d.o.o. Mostar, koordinator i nadzor za konstrukciju Nusret Gološ d.i.g, nadzor za arhitekturu Suad Dugalić, d.i.a, nadzor za hidrotehničke instalacije Anel Nurković d.i.g i nadzor za elektroinstalacije Goran Ćatić d.i.e.
Supervizor nad radovima je stručni tim Generalne direkcije Vakufa Republike Turske, za izgradnju: Soner Ugurlu koordinator tima, Esin Yaren arhitekt-restaurator, Hafiz Yildiz termotehničke installacije, Ercan Odobasi elektroinstalacije, te za radove oslikavanja prof. dr Ayse Nermin Taskesen.
Izvođač radova su firme GD Bišina d.o.o Mostar i Karadrvo d.o.o Fojnica.
Glavni konsultant na izvođenju je tursko preduzeće Sama Inšaat iz Burse.
Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog naslijeđa, Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske, 15. decembra 2015. godine izdaje Instrukciju za izradu projekta oslikavanja Aladža džamije u Foči pod brojem 17/1.25-624-725-6/2015.
Na zahtjev Investitora, i uz permanentne konsultacije, preduzeće Arhiplus d.o.o. iz Mostara, izdaje Rješenje o imenovanju Umjetničkog savjeta i projektnog tima za izradu projekta oslikavanja objekta Aladža džamije u sastavu:
Arhitekt-restaurator-konzervator: Suad Dugalić d.i.a
Istoričar umjetnosti: Prof. Dr Enver Imamović, istoričar i arheolog
Kaligrafija: Prof. Munib Obradović, dipl.kaligraf, Univerzitet u Kairu
Grafički dizajn: Ida Dugalić, bacc.ing.graf.
Radovi na oslikavanju: firma Sama Inšaat u saradnji sa firmom Adım Restorasyon iz Turske,.
Arnel Grbić